नेकपाका यूवा नेता हुन् मनोज चौधरी । उनी विद्यार्थी जिवनकालदेखि नै राजनीतिमा सक्रिय रहँदैआएका छन् । मधेशको समृद्धि एवम् विकासकालागि चौधरी चिन्तनशील रहँदैआएका छन् । प्रस्तुत छ उनीसँग गरिएको कुराकानीः
अहिले जुन तरिकाले नेपाल कृषिमा अगाडि बढिरहेको छ । यसलाई कसरी लिनु हुन्छ ?
नेपाल भूपरिवेष्ठित राष्ट्र र परापूर्व कालदेखि खेती किसानी भएकाले गर्दा नेपालीको मुख्य पेशा कृषि हो । नेपाललाई कृषि प्रधान देश भनेर चिनिन्छ । म एक कृषि किसानको छोरा हुँ । मलाई के लाग्छ भने हामी नेपाली कृषि क्षेत्रमा धेरै पछाडी छाँै ।
नेपालको जिडिपीको ३६ प्रतिशत कृषि क्षेत्रले ओगटेको छ । ३० प्रतिशत जग्गा कृषि उद्देश्यका लागि प्रयोग भएको छ । विदेशी मुलुकमा ५ प्रतिशत जमिनमा ११ प्रतिशत जनसंख्याले खेती किसानी गरेर ८५ प्रतिशत जनसंख्यालाई पुुु¥याउँछ । हाम्रो देशको जमिन वरदान हो । यहाँको जमिन मलिलो र विभिन्न अन्न फल, सागसब्जी फलाउन योग्य छ । तर कृषिमा सम्लग्न नेपालीहरु पौराणिक कृषि विधि अपनाई रहेका छन् र आफूलाई पुग्ने मात्र उब्जनी गर्दछौ । नेपालीको उब्जनी नपुगेर वार्षिक ५० विलियन भन्दा बढीको कृषि आयात हुन्छ ।
तपाई कृषकको छोरो हुनु हँुदो रहेछ , हाम्रो देशमा के कस्ता कृषि समस्या देख्नु भएको छ ?
जब लोकतन्त्र आयो किसानले जुन तरिकाले आश विश्वास र भरोसा गरेका थिए तर पूरा हुन सकेको छैन । कृषिमा जुन रफ्तारमा विकास हुनुपर्ने थियो । त्यो हुन सकेको छैन । जस्तै सबैभन्दा धेरै समस्या सिंचाई छ । कृषकले कृषि गर्न आकासे पानीको भर पर्नुपरेको छ । कतिपय ठाउँमा पम्पिङ्ग सेटबाट सिंचाई गरिन्छ । मलखादको मुल्य यति महङ्गो छ कि किसान त्यो किन्नै डराउँछ ।
कतिपय जग्गा अनुरुप खेती भएको छैन । राज्यले कृषि हुने ठाउँमा विशेषज्ञ छैन र भएको ठाउँ किसानसँग उनीहरुको सहभागीता कम देखिन्छन् । साथै व्यवस्थित बजार नि छैन । उत्पादित कृषि उपजको उचित भाउ पनि नपाईने अवस्था छ ।
तपाई एक राजनितिकर्मीको हैसियतले हेर्दा कृषिमा विकास नहुँदा देशमा के असर पर्छ जस्तो लाग्छ ?
नेपालको धेरै कृषकहरुले कृषि छोडेर मात्र हैन, देश छोडेर जिविका चलाउन विदेश पलायन हुनु परेको छ । नेपाली श्रम, मुद्रा विदेशीएका छ । यदी कृषिमा विकास नगर्ने हो भने देशको अर्थतन्त्रमा समस्या उत्पन्न हुन्छ । रोजगारको कमी हुन्छ । यसैगरि नेपाली क्षमता सिप लिएर विदेश जान्छन्, र फर्किंदा ठूलो बाकसभित्र र्फिकनुपर्छ । किसानहरु जिविकोपार्जन गर्न नसके आत्मा हत्या पनि गर्छन् । नेपाललाई कृषि प्रधान देश भन्न लाज लाग्नुपर्ने अवस्था श्रृजना भएको छ ।
कृषि विकास गर्न तपाईको माग के छ ?
म किसानको छोरो हुँ । मेरो पूर्खा कृषक थिए । मेरो माग भन्नु नै कृषकको माग हो । कृषियोग्य ठाउँहरुमा कृषि विशेज्ञ हुनुपर्छ । सिंचाईको राम्रो व्यवस्था हुनुपर्छ । कृषकलाई मल, बिऊ बिजन किन्न अनुदानको व्यवस्था हुनुपर्छ । कृषि कार्य गर्न विदेशीको सहयोग लिइ उन्नत जातका बिऊ बिजन तथा कृषि सामाग्री उपलब्ध हुनुपर्छ । यसका साथै आधुनिक तरिका अपनाउन कृषकलाई तालिम दिनुपर्छ ।